De integratie van spreekvaardigheid en literatuur in het vreemdetalenonderwijs

Het vreemdetalenonderwijs heeft als doel dat leerlingen communicatief vaardig worden in een andere taal. Hoe kunnen literatuurlessen daaraan bijdragen? Deze vraag vormt het uitgangspunt van dit onderzoek. Deze studie onderzoekt hoe de integratie van literatuur en spreekvaardigheid bij het schoolvak Duits leerlingen kan helpen om taalbewuste en wendbare sprekers te worden.
Vooral bij Frans en Duits (in tegenstelling tot Engels) worden er bij spreekvaardigheid minder vorderingen gemaakt dan mogelijk. Door beperkte focus en didactiek wordt er bij deze vakken (vooral op het havo) vaak weinig gebruik gemaakt van literaire teksten en is er weinig aandacht voor doeltaalgebruik en de integratie van spreekvaardigheid, terwijl er wel veel aandacht is voor bijvoorbeeld grammatica, woordenschat en examentraining leesvaardigheid. Vanwege de taalverwantschap tussen Nederlands en Duits kunnen leerlingen voor spreekvaardigheid een hoger niveau behalen. Hiervoor wordt een communicatieve literatuurdidactiek voor het vreemdetalenonderwijs ontwikkeld die aansluit op Europese standaards. Als basis voor de didactiek worden eerst bestaande praktijken en behoeften van docenten Duits geïnventariseerd via surveyonderzoek. Daarna zal het effect van deze didactiek quasi-experimenteel worden getoetst in de bovenbouw van havo en vwo.
Hierdoor ontstaat gevalideerd lesmateriaal en zijn gefundeerde verbeteringsvoorstellen voor de onderwijspraktijk mogelijk. Het PhD-project gaat niet alleen dieper in op de koppeling van spreekvaardigheid aan literatuur, maar daarnaast wil het een bijdrage leveren aan onderzoek naar literaire competentie.

Universiteit promotieonderzoek: Universiteit Utrecht