J.T. (Jaron) Toonen MA

Promovendus NWO
Universiteit Utrecht, Altena College, Sleeuwijk

Betrokkenheid Vakdidactiek GW

Jaron is een van de NWO promovendi die meedraait in het Dudoc-Alfa scholings- en intervisieprogramma van de lichting 2021.

Literatuurdidactiek, vreemdetalenonderwijs (Duits)

Promotieonderzoek

Sprekend literatuuronderwijs bij de moderne vreemde talen.

Het vreemdetalenonderwijs heeft als doel dat leerlingen communicatief vaardig worden in een andere taal. Hoe kunnen literatuurlessen daaraan bijdragen? Deze vraag vormt het uitgangspunt van dit onderzoek.

Waar Engels vaak meer vooruitgang boekt op het gebied van spreekvaardigheid, blijven Frans en Duits achter, mede door een beperkte focus op mondelinge vaardigheden en de integratie ervan in literatuurlessen.

Dit onderzoek richt zich op hoe literatuurlessen kunnen bijdragen aan de communicatieve vaardigheid van leerlingen in het vreemdetalenonderwijs, specifiek voor Duits. Waar Engels vaak meer vooruitgang boekt op het gebied van spreekvaardigheid, blijven Frans en Duits achter, mede door een beperkte focus op mondelinge vaardigheden en de integratie van literatuur. Dit onderzoek streeft ernaar om een communicatieve literatuurdidactiek te ontwikkelen die niet alleen spreekvaardigheid en het zelfvertrouwen van leerlinge om te spreken bevordert, maar ook bijdraagt aan literaire competenties en leesvaardigheid.

In de eerste fase van het promotietraject is middels vragenlijstonderzoek (onder 470 docenten Engels en Duits) de bestaande praktijk van het Duits-onderwijs vergeleken met dat van Engels. Daarna is op basis van een literatuurstudie en educational design research-aanpak een eerste didactisch ontwerp ontwikkeld en gepilot. Momenteel wordt een verbeterde versie van het ontwerp ingezet op zeven scholen in Nederland. Het doel is niet alleen om de effectiviteit van deze aanpak te toetsen, maar vooral om meer inzicht de krijgen in de factoren die een rol spelen bij de koppeling van spreektaken in de doeltaal aan literaire teksten. Op basis van de bevindingen worden gefundeerde verbeteringsvoorstellen gedaan voor de onderwijspraktijk.

Universiteit Utrecht


Publicaties

  • Toonen, J. (2022). Geschlechtsübergreifende Personenbezeichnungen in wissenschaftlichen Zeitschriftenartikeln: Ein deutsch-niederländischer Vergleich. Linguistik online, 113(1), 153-188.- Download
  • Toonen, J., van der Knaap, E., & de Graaff, R., (2024). Sprekend literatuuronderwijs bij de moderne vreemde talen. Docenten Duits en Engels over spreken en literatuur in de bovenbouw van havo en vwo. Levende Talen Tijdschrift, 25(3), 3-21.

Opleiding en achtergrond

Bachelor Duitse Taal en Cultuur, Universiteit Utrecht

Master Interkulturelle Germanistik/Deutsch als Fremdsprache, Georg-August-Universität Göttingen

Master Eerstegraads Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Duits, Universiteit Utrecht

Werkkring

Docent Duits op het Altena College te Sleeuwijk