Dr. M. (Martijn) Koek
Gepromoveerde Dudoc-Alfa
Nederlands
Publicaties
- Koek, M. (2008). Less is more: literatuurgeschiedenis als ordening. In: Literatuurgeschiedenis op de havo (pp. 4-6). Bussum: Sectie Nederlands van de Vereniging van Leraren in Levende Talen- Download
- Koek, M. (2010). De literaire mindmap als alternatief voor het leesdossier. In: Vanhooren & Mottart (red.), 24e conferentie Het Schoolvak Nederlands (pp. 60-64). Den Haag: Nederlandse Taalunie.- Download
- Koek, M., Janssen, T., Hakemulder, F. & Rijlaarsdam, G. Literary Reading and Critical Thinking: Measuring Students' Critical Literary Understanding in Secondary Education. Scientific Study of Literature 6-2, 243-277.- Download
- Koek, M., Janssen, T., Hakemulder, F. & Gert Rijlaarsdam (2017). Critical thinking in the literature classroom. In K. Kerge, & H. Puksand (eds.), Cultures, Arts & Verbal Communication. Abstract book for the 11th conference of ARLE, June, 15-17, 2017 (pp 116). Tallinn: Tallinn University.
Opleiding en achtergrond
Ik ben in 1994 afgestudeerd als Neerlandicus, aan de Vrije Universiteit Amsterdam, en heb in het jaar daarna mijn opleiding tot eerstegraads docent Nederlands afgerond.
Werkkring
Sinds 1996 werk ik met veel genoegen als docent Nederlands en Literatuur aan het Keizer Karel College in Amstelveen.
Daarnaast ben ik zijdelings verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar ik onder leiding van dr. Theo Witte redactie-, trainings- en ontwikkelwerk voor de site Lezen voor de lijst heb gedaan.
De lente van 2014 was een heel mooie voor mij, want behalve dat mij een Dudoc-Alfa beurs gegund werd, werd ik door luisteraars van het radio 1-programma De taalstaat verkozen tot beste leraar Nederlands van Nederland.
Promotieonderzoek
Think Twice. Literature Lessons that Matter
Er is een sterk contrast tussen de Nederlandse literatuurdidactische praktijk en literatuurwetenschappelijk en cognitief onderzoek: terwijl de praktijk min of meer in crisis is (weinig intellectuele uitdaging, marginalisering binnen het curriculum, afnemende motivatie in 5vwo) wijst onderzoek juist op de mogelijkheden die literaire teksten hebben bij de ontwikkeling van metacognitieve vaardigheden en een open denkhouding. Die vaardigheden en die houding zijn constanten in de diverse definities die er bestaan van kritisch denken – een vorm van denken die het laatste decennium in adviezen en beschouwingen steevast genoemd wordt als belangrijk, maar moeilijk te behalen, doel van onderwijs. Met andere woorden: literatuuronderwijs is wellicht in staat het maatschappelijk gewenste kritisch denken van leerlingen te stimuleren, maar doet daar geen poging toe.
Het plan is om in twee funderende fases een experimenteel literatuurprogramma voor 5vwo te ontwikkelen, dat gericht is op het aanspreken van kritische denkvaardigheden en een kritische houding. De eerste fase is a) een theoretische fundering: een interdisciplinair literatuuronderzoek dat zich richt op het onderscheiden van kenmerken binnen literaire teksten, leeractiviteiten en docentactiviteiten die kritisch denken stimuleren; en b) een empirische fundering: de analyse van een bestaande literatuurdidactische praktijk, die zich richt op kritisch denken. Op die fundering bouwen we fase twee van het onderzoek: de ontwerpfase, waarin we het experimentele 5v-programma en een docenttraining ontwerpen. De effecten van dat programma en de invloed van de training daarbij op kritisch denken en de motivatie voor literatuur onderzoeken we ten slotte in een pretest/posttest-design, met controlegroep.
Het onderzoek moet een 5v-programma, een docenttraining en een literatuurdidactische ‘gereedschapskist’ opleveren. Daarmee kan wellicht de fundering worden gelegd voor een nieuwe benadering van literatuuronderwijs, gericht op kritisch denken. Zo’n benadering, hopen wij, brengt docenten Nederlands literatuurdidactische inspiratie en nieuw inzicht in de potentie van literatuuronderwijs
07/03/2022
Universiteit van Amsterdam