Vakdidactiek Geesteswetenschappen

Dr. H.S. (Hilde) Kooiker-den Boer

Gepromoveerde NWO
Universiteit Utrecht, University of Applied Sciences, Vlissingen

Betrokkenheid Vakdidactiek GW

Hilde Kooiker was een van de NWO-laureaten van de lichting 2017/2018.

Nederlands

Publicaties

  • Kooiker-den Boer, H.S., Sanders, T.J.M. & Evers-Vermeul, J. (2019). Tekststructuur in de Kennisbasis Nederlandse taal. Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 58 (11-12), (pp. 291-309).- Download
  • Hoeven, J. van der, Kooiker-den Boer, H., Bergh, H. van den, & Evers-Vermeul, J. (2022). Combinatie van lees- en schrijfonderwijs loont. In T. Houtveen & R. van Steensel (Eds.), De zeven pijlers van effectief onderwijs in begrijpend lezen (pp. 129-146). Stichting Lezen Reeks 35. - Download
  • Kooiker-den Boer, H. S., Sanders, T. J. M. & Evers-Vermeul, J. (2023). Teaching text structure in science education: What opportunities do textbooks offer? Dutch Journal of Applied Linguistics, 12, 1-38. https://doi.org/10.51751/dujal11325 - Download
  • Kooiker-den Boer, H. S., Sanders, T. J. M., & Evers-Vermeul, J. (2024). Integrating Text Structure Instruction in Science Education: A Design-Based Study. Journal of Science Teacher Education, 1–24. - Download

Opleiding en achtergrond

Na het behalen van haar vwo-diploma, koos Hilde Kooiker voor de opleiding tot leerkracht basisonderwijs aan de Hogeschool Zeeland. Ze specialiseerde zich daar in het geven van onderwijs aan het jonge kind. Aansluitend aan de pabo studeerde Hilde Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit Utrecht waar ze in 2003 cum laude slaagde in de afstudeerrichting communicatiekunde. In haar afstudeerproject, dat aansloot bij het promotieonderzoek van Jentine Land, deed ze onderzoek naar het begrip en de waardering van studieboekteksten in het vmbo.

Vanaf 2002 was Hilde werkzaam als leerkracht in het basisonderwijs in verschillende groepen en ze vervulde ook enkele jaren de functie van intern begeleider. In september 2012 maakte ze de overstap naar het hoger onderwijs en werd ze docent Nederlands aan de pabo van HZ University of Applied Sciences in Vlissingen. Naast het geven van lessen Nederlands voerde ze hier een breed palet aan taken uit, zoals stage- en afstudeerbegeleiding, het lidmaatschap van de examencommissie en curriculumontwerp.

Dankzij een promotiebeurs voor leraren van NWO kon Hilde in 2018 starten met haar promotieonderzoek waar dit proefschrift het resultaat van is. Ze deed dit als buitenpromovenda aan de Universiteit Utrecht onder begeleiding van Ted Sanders en Jacqueline Evers-Vermeul. Gedurende haar promotieonderzoek presenteerde Hilde haar onderzoeksresultaten op praktijkgerichte conferenties (HSN, ResearchED, Kenniscentrum Begrijpend Lezen) maar ook op wetenschappelijke conferenties (ESERA, ST&D, EARLI).

Vanaf het najaar van 2021 werkte Hilde ook deels voor het Lectoraat Excellence and Innovation in Education van HZ. Zij richtte daar de Werkplaats Onderwijsonderzoek Leesvaardigheid op, een netwerk waarin onderzoekers en onderwijsprofessionals uit het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en het mbo en ook de bibliotheken op onderzoeksmatige wijze samenwerken aan de versterking van het leesonderwijs. Met ingang van 1 augustus 2024 is Hilde volledig overgestapt naar dit lectoraat en is zij daar werkzaam als onderzoeker.

 

Werkkring

https://hz.nl/onderzoek/kenniscentra-lectoraten/excellence-and-innovation-in-education

 

 

Promotieonderzoek

Door lezen de wereld ontdekken: Natuur & Techniek als functionele context voor tekststructuuronderwijs

Vakken als geschiedenis, aardrijkskunde en natuur & techniek doen een beroep op de leesvaardigheid van leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. Tegelijkertijd bieden deze vakken ook een functionele en motiverende context om te werken aan diep tekstbegrip. In deze zaakvakken staan vaak informatieve teksten centraal, die voor veel leerlingen lastiger zijn dan bijvoorbeeld verhalende teksten. Om grip te krijgen op dergelijke teksten zijn woordenschat en achtergrondkennis van belang. Ook helpt het als leerlingen doorzien hoe teksten zijn opgebouwd en verbanden herkennen zoals oorzaak-gevolg, chronologie of probleem-oplossing. Het gaat dan om de structuur van de tekst. Het Nederlandse basisonderwijs besteedt momenteel echter nog niet zoveel aandacht aan tekststructuur.

In dit project is via ontwerpgericht onderzoek en een effectstudie onder leerlingen in groep 6 onderzocht op welke manier tekststructuuronderwijs zinvol geïntegreerd kan worden met natuur- en techniekonderwijs. Deze combinatie biedt kansen voor functionele lees- en schrijftaken, en de verwachting is bovendien dat expliciet aandacht besteden aan tekstverbanden kan bijdragen aan beter begrip van de vakinhoud. Daarnaast is geanalyseerd welke mogelijkheden bestaande lesmethodes voor natuur & techniek bieden voor tekststructuuronderwijs, in hoeverre pabo-studenten tijdens hun opleiding voldoende kennis opdoen over tekststructuur en hoe deze kennis versterkt kan worden.

18/10/2024

Universiteit Utrecht