Vakdidactiek Geesteswetenschappen

Dr. E. (Esther) Schat

Gepromoveerde Dudoc-Alfa, Onderzoeker Postdoc VO GW
Universiteit van Amsterdam, Spinoza Lyceum Amsterdam

Betrokkenheid Vakdidactiek GW

Esther Schat was één van de onderzoekers van de Dudoc-Alfa-lichting 2017. Zij is nu een van de onderzoekers van Postdoc VO GW 2023.

 

Spaans

Postdoc onderzoek

Cultuurbewustzijn getoetst?

De vakvernieuwingscommissie is bezig om het examenprogramma voor moderne vreemde talen te vernieuwen. In de plannen wordt cultuurbewustzijn als nieuw domein beschreven en in maart 2023 zijn hiervoor conceptleerdoelen opgeleverd. Om dit domein straks succesvol te implementeren, is het van belang dat er toetsmaterialen zijn die cultuurbewustzijn kunnen meten. Echter, cultuurbewustzijn toetsen is complex en er is nog weinig over bekend in de Nederlandse onderwijscontext. De vraag die daarom centraal staat in dit project is ‘hoe kan cultuurbewustzijn worden getoetst?’. In dit Educational-Design-Research-project worden in (1) de verkennende fase ‘good practices’ onderzocht door middel van vragenlijstonderzoek en documentanalyse. In (2) de ontwerpfase wordt middels een Professionele Leergemeenschap op het Spinoza Lyceum een nieuw PTA met toetsmaterialen ontworpen. In (3) de evaluatiefase wordt de bruikbaarheid van het ontwikkelde materiaal geëvalueerd. Op basis hiervan worden generieke ontwerpprincipes opgesteld voor de toetsing van cultuurbewustzijn en aanbevelingen voor het ontwikkelen van een nieuw PTA.

Universiteit Leiden

Publicaties

  • Schat, E., de Graaff, R., & van der Knaap, E. (2018). Intercultureel en taalgericht literatuuronderwijs bij de moderne vreemde talen; Een enquête onder docenten Duits, Frans en Spaans in Nederland. Levende Talen Tijdschrift, 19(3), 13-25.- Download
  • Schat, E., van der Knaap, E., & de Graaff, R. (2020). Literatuuronderwijs ter bevordering van interculturele competentie: een pilotonderzoek. Levende Talen Tijdschrift, 21(2), 13-25.- Download
  • Schat, E., van der Knaap, E., de Graaff, R. (2021). The development and validation of an intercultural evaluation instrument for upper secondary foreign language teaching. Intercultural Communication Education, 4(2), 137–154.- Download
  • Schat, E., van der Knaap, E., & de Graaff, R. (2021). Key principles for an integrated intercultural literary pedagogy: An educational design research project on arts integration for intercultural competence. Language Teaching Research, 27(2), 332–358.- Download
  • Schat, E., van der Knaap, E., & de Graaff, R. (2022). Reconceptualizing critical cultural awareness for the context of FL literature education: the development of an assessment rubric for the secondary level. Intercultural Communication Education, 5(3), 125–142.- Download
  • Schat, E., van der Knaap, E. de Graaff, R. (2023). Implementation of an integrated intercultural literary pedagogy intervention in Spanish-as-a-ForeignLanguage classrooms in the Netherlands: An effect study at the secondary level. Language Teaching Research, 13621688231156391.- Download
  • Schat, E. (2022). Integrating intercultural literary competence: An intervention study in foreign language education.- Download

Opleiding en achtergrond

Universiteit Utrecht – Faculteit Geesteswetenschappen – Spaanse taal en cultuur – Specialisatie: Latijns-Amerika studies

Universiteit Amsterdam – Faculteit Gedrag en Maatschappijwetenschappen – MA Leraar VHO in de Taal- en Cultuurwetenschappen, track Spaans

Werkkring

Spinoza Lyceum, Amsterdam

UvA, Spaans en Spaansamerikaanse studies Leiden Universiteit

Promotieonderzoek

Integrating Intercultural Literary Competence: An Intervention Study in Foreign Language Education

In mijn promotieonderzoek heb ik onderzocht of een CLIL-benadering in de literatuurlessen bij het vak Spaans een verhogend effect heeft op de taalvaardigheid en de interculturele competenties van de leerlingen. CLIL (content and language integrated learning) is een didactiek die veelal wordt toegepast bij tweetalig onderwijs; een andere taal dan de moedertaal wordt gebruikt om ‘content’ te leren terwijl tegelijkertijd de nieuwe taal wordt geleerd door de ‘content’. Content en taal worden geïntegreerd aangeboden en complementeren elkaar. In het tto duidt ‘content’ vaak op vakinhouden van andere schoolvakken maar in het reguliere MVT-onderwijs kan ‘content’ ook worden geïnterpreteerd als ‘kennis van taal, communicatie, land en cultuur’. De toepassing van CLIL-didactiek op het reguliere taalonderwijs kan op die manier van nut zijn bij het geïntegreerd aanbieden van taalvaardigheidsonderwijs (focus on form) en cultuuronderwijs (focus on content).

Ik heb drie lessenseries over het thema migratie ontworpen waarin iedere reeks een Spaanstalig literair werk centraal stond. De drie interventies zijn in twee achtereenvolgende schooljaren op zeven scholen (Hyperion Lyceum, Spinoza Lyceum, Stedelijk Gymnasium Arnhem, Pax Christi Lyceum, Katholieke Scholengemeenschap Hoofddorp, Visser t Hooft Lyceum en het Vechtstede College) uitgevoerd in de bovenbouw vwo. Onderzocht werd of de leerlingen in de interventiegroepen waarin de CLIL-lessen werden gegeven beschikten over hogere taalvaardigheden en interculturele competenties dan de leerlingen in de controle-groepen. Omdat interculturele competentie is onderverdeeld in vier domeinen (houding, kennis, vaardigheden en bewustzijn) werden zowel de resultaten van PTA-toetsen als portfolio-opdrachten en de uitkomsten van zelfevaluatie-opdrachten geanalyseerd. Bij het meten van het effect op de taalvaardigheid werden zowel leesvaardigheid- als schrijfvaardigheidtoetsen geanalyseerd. Tevens zijn mvt-docenten door een landelijke enquête bevraagd naar de interculturele competentie en CLIL.

05/07/2022

Universiteit Utrecht