In 2013 bracht het ‘Actieplan versterking lerarenopleidingen in de Geesteswetenschappen’ (DLG, 2013)¹ een aantal initiatieven tot stand, om de landelijke afstemming van vakdidactisch onderzoek in de geesteswetenschappen te bevorderen. Destijds was vakdidactisch onderzoek in de geesteswetenschappen schaars, onder meer omdat de beoefening van ‘de vakdidactiek vaak volledig buiten de geesteswetenschappen’ lag.¹ Een van die initiatieven was de oprichting van de Stuurgroep Vakdidactiek Geesteswetenschappen.  

Vanaf het begin waren prof. dr. Peter Coopmans en drs. Bernadette de Zeeuw betrokken bij de Stuurgroep Vakdidactiek Geesteswetenschappen, respectievelijk als voorzitter en secretaris van de stuurgroep (beiden van 2013 tot 2024). Het Regieorgaan (later: Programmabureau) Duurzame Geesteswetenschappen legde mede dankzij de inzet van prof. dr. Frits van Oostrom en Dennis Smit MA een stevig financieel fundament onder het initiatief. De Stuurgroep Vakdidactiek Geesteswetenschappen stond in 2013 aan de basis van twee landelijke universitaire programma’s: Dudoc-Alfa en Meesterschap in de Vakdidactiek.

Dudoc-Alfa biedt eerstegraads bevoegde docenten de mogelijkheid om, naast hun baan in het onderwijs, vier jaar lang een promotieonderzoek uit te voeren op het terrein van de vakdidactiek van de geesteswetenschappen. Het programma draait sinds 2014, met succes: een hele reeks docent-onderzoekers is in de vakdidactiek van de geesteswetenschappen gepromoveerd en heeft deze gevoed.

Meesterschap in de Vakdidactiek werd door de Stuurgroep Vakdidactiek Geesteswetenschappen in 2014 opgericht als ’nationaal formatieplan op het terrein van de vakdidactiek in de geesteswetenschappen’¹. Wetenschappers aan de universiteiten kregen als leden van meesterschapsteams ruimte om de verbinding tussen disciplines en schoolvakken te versterken. De vakmeesters dragen al ruim een decennium actief bij aan onderzoek, netwerkvorming en de ontwikkeling van nieuwe curricula voor de schoolvakken.

Postdoc VO GW is de jongste loot van Vakdidactiek Geesteswetenschappen. Dit programma stelt gepromoveerde docenten in de gelegenheid om het lesgeven te combineren met postdoctoraal onderzoek in hun directe onderwijsomgeving.

Al met al heeft het eerste decennium van Vakdidactiek GW ertoe geleid dat de schoolvakken in de geesteswetenschappen aan de universiteiten veel duidelijker op de kaart staan, met dank aan de genoemde betrokkenen van het eerste uur.

1. Decanenoverleg Letteren en Geesteswetenschappen [DLG] (februari 2013). Actieplan Versterking Lerarenopleidingen in de Geesteswetenschappen. Geraadpleegd op 2 april 2025.